Dolarda İbre Yukarı Döndü
Dünyanın önde gelen döviz işlemcileri, 2008'in 2007'den farklı olacağını düşünüyor. Özellikle Türk Lirası, Brezilya Reali gibi gelişmekte olan ülke paraları, dolara karşı değer yitirebilir.
Bloomberg'in bankalar ve aracı kurumlarda çalışan analistlerle gerçekleştirdiği anketten ilginç sonuçlar çıktı. Buna göre analistler, geçtiğimiz yıl dolara karşı çok kuvvetli bir performans gösteren gelişmekte olan ülke para birimlerinin, bu yıl aynı performansı gösteremeyeceğini ve gerileyeceğini düşünüyor.
Ankete göre, geçen sene yüzde 14'ün üzerinde değer kazanan Türk Lirası, Brezilya Reali ve Güney Afrika Randı bu yıl dolara karşı en azından 3.75 değer yitirecek.
2006 yılında dolara karşı değer kaybeden Türk Lirası bu yıl tarihindeki en iyi performansı gösterdi ve yüzde 17.7 değer kazandı. YTL bu artışla gelişmekte olan ülke para birimleri arasında dolara karşı en çok yükselen para birimi ünvanını da almış oldu.
Uzmanlar, ABD'de yavaşlayacak olan ekonominin Lira, Real ve Rand gibi para birimleri için iyi olmayacağını düşünüyor. Fitch'in Global Ekonomiler Bölüm Başkanı Brian Coulton, ABD ekonomisindeki yavaşlamanın, gelişmekte olan ülkelerin ihracatını olumsuz etkileyeceğini söyledi. Coulton ayrıca kurlardaki anihareketlerin derinleşebileceği uyarısında da bulundu.
2007 yılında en iyi tahmini yapan kurumlardan biri olan Dresdner Kleinwort döviz analisti Arnab Das, 2008'in zor bir yıl olacağını kaydetti. Rand'ın yüzde 12 değer yitirmesini bekleyen Das, YTL'deki değer kaybının ise yüzde 8.5 olacağını öngördü. Das'a göre dolar kuru yıl sonunda 1.2700 YTL olacak.
ABD para birimi dolar geçtiğimiz yıl son derece kötü bir performans gösterdi. Neredeyse tüm para birimleri karşısında değer yitiren dolar, euro önünde de daha önce hiç görmediği seviyelere geriledi. Dünyanın en büyük para birimlerinden oluşan endeks karşısında yüzde 9.3 düşen dolar, ayrı ayrı bakıldığında euroya karşı yüzde 11.6, Yen'e karşı yüzde 6, İngiliz Sterlini'ne karşı da yüzde 1.9 geriledi.
Satışın Adı Bile Yetti
Koç Grubu'nun satışa çıkardığı Migros'a talep patlaması yaşanınca, borsada hisseler tavan yaptı.
Koç Grubu'nun satışa çıkardığı Migros'a toplam beş talep geldiğine ve ihalede 4 milyar dolara yakın bir fiyat gerçekleşeceğine ilişkin haberler hisselere olumlu yansıdı.
Migros hisseleri, borsada hızlı bir çıkışla yüzde 5.74 değer kazanırken, son dokuz haftanın en iyi performansını gösterdi. Hisse fiyatı da ikinci seansın kapanışında 22.10 YTL'ye tırmandı. Migros'un piyasa değeri de 3.35 milyar dolara yükseldi.
Öte yandan hafta başında Carrefour'un teklif vermeyeceğini açıklamasıyla düşüşe geçen hisseler böylece kayıplarını telafi etmiş oldu.
Migros hisselerindeki hareketi Bloomberg'e değerlendiren EFG İstanbul analisti Burak Demircioglu, "Hisseler satış fiyatının 4 milyar dolar olacağına yönelik haberlerle artışa geçti. İhaledeki fiyatın borsadaki piyasa değerine göre daha yüksek çıkacağına yönelik bir beklenti var" diye konuştu.
BEŞ TEKLİF VAR
Migros’un satış sürecinin ocak sonuna kadar tamamlanması planlanırken, ilgilenen şirket gruplarının sayısı da 5 olarak kesinleşti. Migros’la ilgilenen grupları Hırvat Agrokor ve Blacstone ortaklığının yanısıra İsveç’in en büyük perakende grubu ICA, Rus bankacılık ve telekom devi Rus Alfa, Bain Capital ve Turkven ve BC Partners ortaklığı oluşturuyor.
AGROCOR-BLACKSTONE: Migros’a olan ilgisini geçtiğimiz yıl Kasım ayında açıklayan Agrokor ile görüşen Blackstone Grup 98.2 milyar dolarlık varlık yönetiyor. Kasım ayında Migros’a olan ilgisini açıklayan Agrokor ise Hırvatistan’ın en büyük özel şirketi konumunda bulunuyor.
ICA: 1917 yılında İsveç’te kurulan ICA, İskandinavya ve Baltık bölgesinin en büyük perakende şirketi durumunda. 2006 yılı sonu cirosu 2.4 milyar doları buluyor. ICA, aynı zamanda Norveç, Estonya, Litvanya ve Letonya’da da faaliyet gösteriyor.
BAİN CAPİTAL-KKR-TURKVEN-BC PARTNERS: Merkezi ABD’de olan Bain Capital’in yönettiği valıklar toplamı 50 milyar doları buluyor. Dünyada 7 ofisi ile hizmet veren Bain Capital, yıllık 50 milyar dolarlık varlığı yönetiyor. ABD’li Kohlberg Kravis Roberts (KKR) dünyada 500 milyar dolarlık fonu yönetiyor. U.N Ro-Ro’yu 1.3 milyar dolara alan ABD’li KKR dünyanın en büyük iki portföy yönetim şirketinden biri. BC Partners ise yıllık 49 milyar dolarlık fon yöneten özel sermaye fonu şirketi.
ALFA: Turkcell’in ortağı Rus Alfa bankacılık ve perakendenin dışında petrol ve telekom alanlarında da bölgede ciddi güç konumunda. Grubun bankası Alfa Bank, Rusya’nın en büyük özel bankası durumunda.
CVC: 1981’de kurulan CVC Capital Partners, yatırım danışmanlığı da yapan özel sermaye fonu. Merkezi Lüksemburg’daki şirketin Avrupa, Asya ve ABD’de 18 ofisi bulunuyor.
Piyasalarda Sarsıntı Sürüyor
ABD'den dün de iyi haberler gelmedi. Piyasalar tedirginliği aşamadı. Türkiye'de de borsanın kan kaybı sürüyor. Çok yüksek oranlı olmasa da dolar çıkışta. Piyasalardaki karamsarlığı artıran başlıca beş veri şöyle:
1 - ABD Merkez Bankası Başkanı Bernanke, ekonomik görünümün kötüleştiğini teyid etti.
2 - Bernanke'nin konuşmasından önce Beyaz Saray'da temasta bulunması, ardından ABD Başkanı Bush'un Ortadoğu ziyareti dönüşü bütün partilere destek çağrısı yapması durumun vehameti hakkındaki endişeleri artırdı.
3 - ABD inşaat verileri kötü geldi.
4 - İnşaat verileri ABD ekonomisindeki durgunluk beklentilerini güçlendirdi.
5- Diğer büyük yatırım bankalarından sonra Merill Lynch 14.1 milyar dolar zarar açıkladı.
ABD ekonomisinin durgunluk kaygılarının yarattığı olumsuz hava dün de sürdü. Borsada satışa geçen yabancıların dolar aldığı görüldü. Borsa yüzde 0.39 oranında değer kaybederken, dolar 1.90 YTL'ye dayandı. Yurtdışı piyasalardan gelen verilere odaklanan borsada, Merrill Lynch'in mortgage kredileri nedeniyle 2007 yılının son çeyreğinde için 14.1 milyar dolar zarar açıklaması, konut inşaatı verilerinin beklentilerin altında gelmesi satışları artırdı.
ABD'de konut inşaatları aralık ayında yüzde 14.2 oranında geriledi. 2007'de ise yüzde 24.8 oranında gerileyerek son 27 yılın en hızlı düşüşünü kaydetti.
Ekonomilerin lokomotif sektörleri arasında sayılan inşaat sektöründeki bu gerilemenin, ABD'de uzun süredir korkulan yeni bir ekonomik durgunluk dönemini başlatabileceği belirtiliyor.
ABD'de Citigroup, JPMorgan, Bank of New York ve Merrill Lynch gibi büyük finansal kuruluşların zararlarının büyüklüğü de durgunluğu doğruluyor. Uzmanlar, konut piyasasının düşüklüğü, yüksek petrol fiyatları ve değer kaybeden borsaların ABD'de büyümeyi sınırladığına dikkat çekti.
ABD'de sert düşüş
Öte yandan Asya borsalarında toparlanma görüldü. Tokyo Borsası yüzde 2.07, Hong Kong Borsası yüzde 2.32 yükseldi. Asya'daki yükseliş İMKB'yi sabah olumlu etkiledi. Açılışta tepki alımlarıyla yüzde 1 değer kazanan endeks, daha sonra gelen satışlarla geriledi, günü yüzde 0.39 kayıpla 48 bin 902 seviyesinden kapattı.
New York Borsası'nda ise Dow Jones endeksi yüzde 2.46 ve Nasdaq endeksi de yüzde 1.99 düşüşle kapandı.
Dolar 1.1875'i gördü
Gelişmekte olan piyasalardaki düzeltmenin etkisiyle dolar YTL'ye karşı yaklaşık yüzde 1 değerlendi. Bankalararası piyasada 1.1825 YTL'den kapanan dolar, gün içi 1.1875'i gördü. Serbest piyasada ise 1.1790'a çıktı. Uzmanlar, piyasada tedirginlik sürerse doların 1.20 YTL olacağına dikkat çekti.
Bernanke, Beyaz Saray'a çıktı, Bush pakete destek istedi
Dünkü konuşmasından önce Beyaz Saray'da görüşmelerde bulunan FED Başkanı Ben Bernanke, temaslarında ekonomik canlanma paketinden yana olduğunu açıkça ifade etti. Bu görüşmenin ardından, önceki gün Ortadoğu gezisinden Washington'a dönen ABD Başkanı George Bush, parlamentonun her iki kanadının liderleriyle tele-konferans yoluyla bir görüşme yaptı. Bush, iki liderden de, uygulamaya konulması planlanan 'kısa dönemli canlandırma paketi'ne destek istedi. Bernanke'nin açıklamalarıyla eş zamanlı olarak Bush'un sözcüsü Tony Fratto, "Başkan, ekonomide kısa dönemli canlanmayı destekliyor" dedi.
'FED tetikte olmalı'
Bernanke, ABD ekonomisindeki durgunluk işaretlerinin artması üzerine para politikasının daha da gevşetilmesi gerektiğini açıkladı. Bilindiği gibi enflasyonist beklentilerin azalmamasına karşın ABD merkez bankası, ekonomiyi hareketlendirmek için faiz indirimlerini sürdürüyordu. Bernankenin açıklaması da faiz indiriminin devam edeceğinin
işareti olarak yorumlandı. Bernanke şöyle dedi: "FED, olağanüstü tetikte, esnek, kararlı ve zamanında adım atmaya hazırlıklı olmalı. Ekonomik görünüm kötüleşiyor ve büyüme üzerinde riskler daha fazla dile getiriliyor. Subprime kaynaklı kayıplar 100 milyar doları bulabilir. Kamuoyunun FED'in enflasyonla mücadele duruşuna güveninin sürmesi halinde, 2008-2009'da çekirdek enflasyon düşecek."
Dünya Panikte, Borsa Tepe Taklak
ABD ekonomisindeki durgunluk sinyalleri Avrupa ve Asya'yı tehdit edince yatırımcılar paniğe kapıldı. Dünya borsaları adeta çöktü. Türkiye'de de İMKB-100 dün yüzde 6.4 değer kaybetti..
Dünya ekonomisinin lokomotifi ABD ekonomisinin durgunluğa girmesinin Avrupa ve Asya ekonomileri üzerinde olumsuz etkileri olacağı endişeleri ile dünya borsaları dün adeta çakıldı. Geçtiğimiz hafta ABD hükümetinin açıkladığı ekonomik önlem paketinin uluslararası piyasaları tatmin etmemesi, Avrupa Merkez Bankası'nın likidite krizinin Avrupa Bölgesi'nde yatırım ve tüketici harcamalarını etkilediği açıklamaları ve dün Çinli bankaların da ABD mortgage piyasasında büyük zarar ettikleri söylentileri ile dünya borsaları deyim yerindeyse 'Kara Pazartesi' yaşadı. İMKB-100 Endeksi yüzde 6.4'lük düşüşle en çok değer kaybeden borsalardan biri oldu. İMKB-100 Endeksi dün tarihinin en büyük düşüşlerinden birini gerçekleştirdi. Borsa yurtdışı piyasalardaki çöküşe paralel dün yüzde 6.4 değer kaybederek 45 bin 544 puana geriledi. Borsada işlem hacmi 1.7 milyar YTL oldu. Borsadaki kayıp bir ara gün içinde yüzde 8.1'e kadar yükseldi.
PANİK ASYA'DA BAŞLADI
Uluslararası piyasalarda dün ilk korku sinyalleri Asya borsalarından geldi. 15 trilyon dolar büyüklüğe sahip ABD ekonomisi özellikle Asya ülkelerinin en büyük pazarı konumunda. ABD'de tüketicilerin bu yıl mortgage ve kredi kartları borçlarından dolayı daha az para harcayacakları ve ABD pazarının küçüleceği endişeleri ile Çinli Shenzen Endeksi yüzde 5.49 düşerek, 11 Eylül 2001'den bu yana en büyük günlük değer kaybını yaşadı. Çin'in Hang Seng Endeksi ise yüzde 5.1'lik değer kaybıyla son 6 yılın en büyük düşü şünü gerçekleştirdi. Japon Nikkei Endeksi de ABD'de durgunluk korkusu ile dün yüzde 3.86 değer kaybetti. Asya borsalarındaki keskin düşüşler Avrupalı yatırımcının da paniklemesine neden oldu. Avrupa borsaları finans hisseleri öncülüğünde ortalama yüzde 5'in üzerinde değer kaybetti.
Londra Borsası dün yüzde 5.5 gerileyerek, son 18 ayın en düşük seviyelerine geriledi. Frankfurt Borsası yüzde 7.1 çakılırken, Paris Borsası ise dün yüzde 6.8 düştü. Avrupalı bankalar çöküşte etkili oldu. Brezilya hisse senedi piyasaları son 1 yılın en düşük seviyelerine geriledi. En çok değer kaybeden borsa yüzde 8.2'lik kayıpla Rusya'nın Interfax endeksi olurken, Arjantin'in Merval endeksi açılışta yüzde 6.7 düştü. Brezilya'nın Bovespa endeksi yüzde 6.4 geriyedi. ABD borsalarında ise dün Martin Luther King Günü nedeniyle tatil olduğu için işlem yapılmadı. ABD'de kayıplar bugün bekleniyor.
Resesyon nedir?
Resesyon en az 6 ay ekonomik faaliyetlerde duraklama nedeniyle reel olarak milli gelirin düşmesi. Bugün söz konusu durum ABD'den başlamak üzere tüm dünyayı tehdit ediyor.
Büyük tüketici harcamayı kesti piyasalar şoka girdi
1990 yıllarla birlikte ekonomi dünyasını etkisi altına almaya başlayan globalleşme, sanayileşmiş ülkelerle birlikte gelişmekte olan ülkelerinde dünya ekonomisindeki önemini artırdı. Ancak globalleşme dünya ekonomisine özellikle üretim alanında çeşitlilik katarken yeni risklerin de doğmasına neden oldu.
Bu risklerin başında ise yaşanan ekonomik krizlerin dünya piyasalarında saman alevi gibi yayılması geliyor. 1970 veya 1980'li yıllarda ülkeler ekonomik krize girdiğinde bu genellikle o ülkenin kendi kendine çözmesi gereken bir sorun olurken bu durum günümüzde artık çok farklı. Bugün dünya ekonomisi hep birlikte üretim yaparken krizlerin sonuçlarına da yine hep birlikte katlanıyor.
Borsada Pazartesi Kabusu
Serbest piyasada dolar günü 1.18 YTL seviyelerinde kapattı.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Ulusal 100 Endeksi, ikinci seansta 31,42 puan azalarak 43.706,68 puandan kapandı.
Hisse senetleri ikinci seansta ortalama yüzde 0,07 değer kaybetti.
İlk seanstaki 1.759,14 puanlık azalış dikkate alındığında, Borsa endeksi
günün tamamında 1.790,56 puan geriledi.
Hisse senetlerinin günlük ortalama değer kaybı yüzde 3,94 oldu.
DOLAR 1.18 YTL SEVİYELERİNDE GÜNÜ TAMAMLADI
İstanbul ve Ankara serbest piyasalarında alınıp satılan döviz türlerinin, önceki ve bugün itibarıyla alış ve
satış kapanış fiyatları şöyle:
|
İhracat ve İhalat Ne oldu?
2007 yılında ihracat, önceki yıla kıyasla yüzde 25,3 artışla 107 milyar 154
Milyon Dolar, ithalat yüzde 21,8 artarak 169 milyar 987 Milyon Doları buldu.
Dış ticaret açığı ise yüzde 16,3 artışla 62 milyar 833 Milyon Dolara yükseldi.
|
|
